Wszystko co powinieneś wiedzieć o wagach z legalizacją [2025]

Na przestrzeni lat handel stał się siłą napędową globalnej gospodarki. Tak prężny i dynamiczny rozwój sprawił, że wagi zaczęły odgrywać kluczową rolę w codziennym funkcjonowaniu rynku. Od małych sklepów spożywczych po wielkie centra logistyczne, precyzyjne i niezawodne wagi stały się nieodzownym narzędziem umożliwiającym sprawiedliwą i efektywną sprzedaż towarów. Jednak, aby użytkować wagę w handlu, sprzęt ważący musi posiadać legalizację, która zapewnia dokładność i wiarygodność pomiarów, a właściciela wagi, może uchronić od wysokich kar.

Jeżeli chcesz się dowiedzieć, czym jest legalizacja, jak długo jest ważna i jakie kary mogą grozić za jej brak, zapraszamy do dzisiejszego wpisu!

W tym artykule omówimy:

• Legalizacja wagi - co to takiego
• Kiedy zachodzi konieczność legalizowania wagi
• Jak długo jest ważna legalizacja
• Jak sprawdzić czy waga posiada legalizację
• Kontrola legalizowanej wagi
• Brak legalizacji - co nam grozi

Legalizacja wagi - co to takiego?

Zgodnie z ustawą Prawo o miarach z dnia 11 maja 2001 roku, każda waga użytkowana w handlu oraz do oficjalnych pomiarów musi posiadać legalizację. Legalizacja wagi, nazywana również oceną zgodności, to proces dokonywany przez Urząd Miar, który daje gwarancję na precyzyjne, wiarygodne pomiary, zgodne z dokładnością określoną przez producenta. Inaczej mówiąc, błąd pomiaru wagi musi mieścić się w określonym przez producenta zakresie i nie może być większy. Dzięki temu kupujący zyskuje pewność, że transakcja zostanie przeprowadzona uczciwie i zgodnie z normami prawnymi.

Podczas legalizacji, waga jest poddawana szeregowi testów, aby sprawdzić jej dokładność w różnych zakresach ważenia i w różnych warunkach. Jeśli waga przechodzi te testy, otrzymuje certyfikat legalizacji, który jest dowodem jej zgodności z obowiązującymi normami. Certyfikat ten ma ograniczony czas ważności, po którym wymagana jest ponowna legalizacja.

Kiedy zachodzi konieczność legalizowania wagi

Proces legalizacji jest niezbędny w wielu sektorach, zwłaszcza tam, gdzie dokładność pomiaru ma kluczowe znaczenie, na przykład w handlu, przemyśle farmaceutycznym, czy przy produkcji żywności. Legalizacja zapewnia, że wagi są odpowiednio kalibrowane i dostarczają wiarygodnych wyników, co jest fundamentalne dla uczciwego handlu i bezpieczeństwa konsumentów.

Zatem wagi do jakich zastosowań podelgają obowiązkowi legalizacji? Spieszymy z wyjaśnieniem.

Przede wszystkim są to wagi sklepowe użytkowane do sprawdzania masy różnego rodzaju towarów. Wszystkie wagi znajdujące się w sklepach spożywczych do ważenia towarów sypkich, w sklpeach warzywniczych do ważenia owoców i warzyw, wagi na stoiskach mięsnych czy te w supermarketach muszą być objęte legalizacją. Mówiąc krócej, wagi legalizowane to te użytkowane w szeroko pojętym handlu.

Drugą grupą wag legalizowanych są wagi laboratoryjne używane w aptekach do sporządzania lekarstw, w laboratoriach analitycznych i farmaceutycznych, a także w placówkach medycznych. Jak można sobie wyobrazić, w tych miejscach precyzja i dokładność mają kolosalne znaczenie, ponieważ wiarygdność pomiaru, na przykład podczas sporządzania leków, może mieć wpływ na ludzkie zdowie, a nawet życie.

Legalizacja wag jest również istotna w przypadku kontroli celnych czy podczas obliczania opłat targowych lub podatków. Dodatkowo proces legalizacyjny ma znaczenie podczas sprawdzania masy paczek na sortowniach centrów wysyłkowo-logistycznych, gdzie wykorzystywane są wagi magazynowe, a także w pracy jubilera w kontekście wagi jubilerskiej.

Legalizacja wagi jest nie tylko wymogiem prawnym, ale również kluczowym aspektem zapewnienia uczciwego handlu i zaufania konsumentów do dokładności pomiarów.

Nasuwa się zatem pytanie, czy istnieją przypadki kiedy waga nie musi mieć legalizacji. Jeżeli naszą wagę stosujemy do dokonywania pomiarów nieoficjalnych, czyli takich, które nie są wykorzystywane w handlu do zawierania różnego rodzaju transakcji oraz nie wpływają na użytkownika końcowego czy konsumenta, wówczas nie musimy przejmować się legalizacją. Na przykład, kiedy chcemy sprawdzić orientacyjną wagę danego produktu, paczki, ciężar załadowanego kartonu, który chcemy umieścić na regale i nie wykorzystamy wyników pomiarowych poza naszą firmą, wówczas użytkowanie wagi bez legalizacji nie będzie niezgodne z przepisami, ponieważ korzystamy z urządzenia w celu wewnętrznej kontroli towarów. Legalizacja nie jest również potrzebna, gdy waga wykorzystywana jest w domowym użytku.

Jak długo jest ważna legalizacja wagi?

Legalizacja przyznana wadze ma określony termin ważności. Zgodnie z Rozporządzeniem ministra przedsiębiorczości i technologii z dnia 22 marca 2019 roku w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych, legalizacja w przypadku nowo zakupionej wagi wynosi 2 lata bez ostatniego miesiąca, licząc od dnia 1 grudnia roku, w którym została dokonana ocena zgodności urządzenia. Opisywana legalizacja jest to, tak zwana, legalizacja pierwotna.

Termin obwiązywania ważności legalizacji wygląda inaczej w przypadku legalizacji wtórnej, czyli wówczas, gdy od zakupu naszej wagi upłynęły już dwa lata i legalizacja przestała obowiązywać. W takim przypadku należy dokonać kolejnej legalizacji, pamiętając by zrobić to przed upływem ważności legalizacji, mając na uwadze, że okres dokonanej oceny zgodności to niecałe 2 lata. Ponowna legalizacja jest ważna przez okres 25 miesięcy, licząc od daty dokonania legalizacji.

Należy pamiętać, że obowiązek zgłoszenia wagi do legalizacji spoczywa na jej właścicielu, dlatego też gdy zbliża się koniec ważności oceny zgodności, najlepiej podjąć działania odpowiednio wcześnie, aby proces legalizacji odbył się w odpowiednim terminie. Takie postępowanie zaoszczędzi nam czasu, nerwów, zapobiegnie niepotrzebnym przestojom oraz może nas uchronić przed ewentalnymi sankcjami karnymi.

Zbliża się termin wygaśnięcia legalizacji - co robić?

Kiedy termin ważności legalizacji naszej wagi zbliża się ku końcowi, musi zostać dokonana legalizacja wtórna. Jedyne co musimy zrobić, to zgłosić nasze urządzenie ważące do Urzędu Miar w naszym regionie, aby dokonali kolejnej oceny zgodności. Po zakończeniu tego procesu, na naszej wadze znajdzie się odpowiednia naklejka z rokiem i miejscem wykonania legalizacji. Informacja ta jest bardzo istotna, ponieważ informuje o dacie kolejnej legalizacji.

Ponadto, wtórnej legalizacji należy również dokonać w poniższych przypadkach:

• w momencie gdy zmieniamy miejsce użytkowania wagi, na inne niż to, w którym legalizacja została przeprowadzona
• w przypadku uszkodzenia lub zniszczenia tabliczki znamionowej z datą legalizacji
• po wykonanej naprawie wagi bądź wprowadzonych modyfikacjach

Jak sprawdzić czy waga posiada legalizację

Zarówno w przypadku wagi z legalizacją pierwotną, jak i wagi z legalizacją wtórną Urząd Miar nie ma obowiązku wydania żadnego pisemnego poświadczenia bądź certyfikatu dokumentującego legalizację wagi. Jak w takim przypadku sprawdzić czy nasza waga posiada legalizację? Do tego celu służy tabliczka znamionowa, na której znajdziemy takie informacje, jak rok produkcji, numer jednostki notyfikacyjnej, znak Certyfikatu Europejskiego, klasa dokładności wagi oraz znak metrologiczny M.

Po upływie terminu ważności pierwotnej oceny zgodności, podczas dokonania kolejnej, wtórnej legalizacji, na naszej wadze zostaną umieszczone kolejne naklejki, na których znajdziemy rok oraz miejsce, w którym została wykonana legalizacja.

Co ważne, w tym miejscu należy wspomnieć, że wydaną legalizację dla wagi można utracić. Może to nastąpić w przypadku, gdy tabliczka znamionowa zostanie uszkodzona lub jest nieczytelna. Wówczas waga traci legalizację i nie może być użytkowana w handlu. Dlatego istotne jest, aby odpowiednio zabezpieczyć naklejki z tak ważnymi informacjami, jak data wykonania legalizacji przed zalaniem czy zdarciem.

Kontrola legalizowanej wagi

Za kontrolę wag legalizowanych odpowiedzialny jest Główny Urząd Miar. Podczas dokonywania kontroli urzędnikom mogą towarzyszyć funckjonariusze Straży Miejskiej, pracownicy Inspekcji Sanitarnej lub Handlowej. Kontrola taka przeprowadzana jest przez dwie osoby, które muszą posiadać legitymację oraz pisemne upoważnienie. Podczas kontroli sprawdzana jest przede wszystkim ważność okresu legalizacji.

Brak legalizacji - co nam grozi

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, obowiązek zgłoszenia wagi do legalizacji przed terminem jej upływu, spoczywa na użytkowniku urządzenia. W przypadku niedopilnowania terminu, przekroczenia daty ważności oceny zgodności i dalszego użytkowania sprzętu w obrocie handlowym, będziemy musieli liczyć się z możliwymi karami. Jeżeli urzędnik z Głównego Urzędu Miar podczas kontroli wykryje nieprawidłowość jaką jest brak ważnej legalizacji wagi, nałoży na właściciela karę grzywny. Będzie się to również wiązało z kategorycznym zakazem dalszego użytkowania urządzenia ważącego, aż do uzyskania kolejnej legalizacji. Oczywiście, po otrzymaniu mandatu, możemy spodziewać się kolejnej wizyty urzędnika, celem skontrolowania czy została wykonana kolejna ocena zgodności.

Podsumowanie

Podsumowując, legalizacja wag jest niezwykle ważna w dzisiejszym świecie, gdzie precyzyjne i wiarygodne pomiary są kluczowe w wielu aspektach naszego życia. Od handlu i przemysłu po zdrowie i bezpieczeństwo - dokładność wag ma ogromne znaczenie. Legalizacja zapewnia, że wagi są kalibrowane i spełniają standardy dokładności, co jest niezbędne do uczciwego handlu i ochrony konsumentów.

Wagi ewoluowały od prostych narzędzi używanych w starożytności do wysoko zaawansowanych urządzeń cyfrowych. Proces legalizacji, który rozpoczął się wiele wieków temu, nadal jest niezbędny do zapewnienia, że te urządzenia działają prawidłowo.

Nie możemy więc lekceważyć roli legalizowania wag w naszym codziennym życiu. Zapewnia ona sprawiedliwość w handlu, chroni konsumentów przed nieuczciwymi praktykami i przyczynia się do ogólnej efektywności i produktywności w różnych sektorach gospodarki. Jest to subtelny, ale kluczowy aspekt, który utrzymuje naszą nowoczesną ekonomię w ruchu, gwarantując, że wszystko, co ważymy i kupujemy, jest mierzone z najwyższą możliwą dokładnością.